Σύντομο Ιστορικό

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, πολλοί Έλληνες μετανάστευσαν στην κεντρική Ευρώπη όπου δημιούργησαν μεγάλες και δυνατές παροικίες. Εκεί ανάμεσα στα άλλα ήλθαν σε επαφή όχι μόνον με την Δυτική, αλλά και τη Ρωσική εκκλησιαστική κουλτούρα, η οποία γοήτευσε πολλούς. Έτσι αρκετοί ‘Έλληνες άρχισαν να εκκλησιάζονται είτε σε καθολικές εκκλησίες, είτε σε Ρωσικές που αν και ορθόδοξες είχαν εγκαταστήσει μεγάλες πολυφωνικές χορωδίες.

Παρατηρώντας το φαινόμενο αυτό, κάποιοι φωτισμένοι ιεράρχες ήλθαν σε επαφή με προικισμένους μουσικούς και τους ζήτησαν να συνθέσουν πολυφωνική μουσική για την Ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία. Έτσι γεννήθηκε η τετραφωνία στην εκκλησία μας. Ένας τέτοιος μουσικός υπήρξε ο Αλεξ. Κατακουζινός (Τεργέστη 1824 – Αθήνα 1892) που εργάσθηκε ως διευθυντής τέτοιων χορωδιών στην Βιέννη και την Οδησσό, δημιουργώντας και πάρα πολλές συνθέσεις.

Όταν ήλθε στην Ελλάδα η Βασίλισσα Όλγα προερχόμενη από την Ρωσία, αναπολούσε τις Μεγάλες Ρωσικές χορωδίες. Έτσι κάλεσε τον φημισμένο μουσικό και ποιητή Αλεξ. Κατακουζινό, να δημιουργήσει μια ανάλογη χορωδία. Έτσι δημιουργήθηκε η περίφημη παιδική χορωδία των ανακτόρων. Συν τοις άλλοις ο Κατακουζινός εργάζεται σαν δάσκαλος ωδικής και έφορος στο ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1871 όπου υπήρξε και ιδρυτικό μέλος, εκτελώντας και χρέη διευθυντού. μέχρι τον Ιανουάριο του 1891. Ανάμεσα στους μαθητές του και μέλος της χορωδίας αυτής, μαζί με άλλους καταξιωμένους συνθέτες, είναι και ο πολυγραφότατος Θεμιστοκλής Πολυκράτης, (1863-1926) ο οποίος μελοποίησε –πάντα για τετράφωνη ανδρική χορωδία- σχεδόν το σύνολο της υμνολογίας της εκκλησίας μας. Ίδρυσε την τετράφωνη ανδρική χορωδία του Αγ. Γεωργίου Καρύκη (μία από τις ελάχιστες τέτοιες χορωδίες που εξακολουθούν να ψάλλουν σήμερα) η οποία φέρει το όνομά του, και εξακολουθεί να είναι ο πλέον ακουγόμενος συνθέτης από αυτές τις χορωδίες. Η παρούσα ηχογράφηση των Ύμνων πραγματοποιήθηκε σε συναυλία που δόθηκε στον Αγ. Θεράποντα Ζωγράφου την 17η Απριλίου. 1994, από την χορωδία «ΦΙΛΟΜΟΥΣΩΝ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΕΜΜ. ΛΑΣΗΘΙΩΤΑΚΗ» η οποία διακονούσε στον Ι.Ν. Αγ. Αικατερίνης Πλάκας. Ο ΕΜΜ. ΛΑΣΗΘΙΩΤΑΚΗΣ υπήρξε συνθέτης πολλών εκκλησιαστικών έργων και έργο του οποίου ακούγεται είναι ο ΤΡΙΣΑΓΙΟΣ ΥΜΝΟΣ.

Υ.Γ. Το σύντομο ιστορικό είναι συμπύκνωση των όσων έχω διαβάσει από σχετικά βιβλία,